Αρχαϊκή Μελική Μονωδική Ποίηση: Σαπφώ και Αλκαίος

Abstract

Το βιβλίο αυτό αποτελεί βασικό εγχειρίδιο για τη διδασκαλία της Αρχαϊκής Λυρικής Ποίησης και συγκεκριμένα της Αιολικής μονωδικής ποίησης, της οποίας κύριοι εκπρόσωποι είναι οι ποιητές Σαπφώ και Αλκαίος (τέλη 7ου αι.- αρχές 6ου π.Χ.). Στόχος του βιβλίου αυτού είναι η παρουσία, ανάλυση και ερμηνεία με εύληπτο τρόπο μεγάλου μέρους των ωδών και των δύο ποιητών μαζί με τα νέα παπυρικά ευρήματα (2004 και 2014). Περιλαμβάνονται όλες εκείνες οι ωδές των δύο ποιητών, οι οποίες παρά την αποσπασματική τους κατάσταση μπορούν να διαβαστούν και να τύχουν ανάλυσης και ερμηνείας. Για πρώτη φορά μελετώνται οι ωδές βάσει θεματικής και περιεχομένου, - πολλές από τις θεματικές περιοχές είναι κοινές και για τους δύο ποιητές -, γιατί με αυτόν τον τρόπο μπορεί κανείς να αποκομίσει μία συνολική εικόνα για την ποιητική τέχνη των δύο Αιολέων ποιητών. Στο πρώτο μέρος του βιβλίου μαζί με την γενική εισαγωγή για τη Λυρική Ποίηση, μελετώνται αναλυτικά οι δύο ποιητές, οι αρχαίες μαρτυρίες και προπάντων το πρωτογενές κοινό τους, γιατί αποκλειστικά σε αυτό απευθύνονταν. Η μελέτη της αιολικής διαλέκτου (σε συνάρτηση και σύγκριση με την αττική) και της αιολικής μετρικής αποτελούν βασικά κεφάλαια του α΄ μέρους. Στο β΄ μέρος, στο οποίο μελετώνται τα διασωθέντα αποσπάσματα των δύο ποιητών δίνεται έμφαση στην παρουσίαση του κειμένου, στις πληροφορίες για την παράδοσή του, το μέτρο, το λεξιλόγιο (σημασιολογική προσέγγιση, μεταγραφή του κειμένου ανά φράσεις ή στίχους στην αττική διάλεκτο), σχόλια για την κατανόηση του κειμένου, πιστή μετάφραση, ερμηνευτική επεξεργασία (όχι μόνο ως λογοτεχνικά έργα αλλά και ως δημιουργήματα που αντικατοπτρίζουν την αρχαϊκή κοινωνία και τους θεσμούς της), ενώ υπάρχουν και παράλληλα κείμενα / στοιχεία για τον δημόσιο και ιδιωτικό βίο των αρχαίων Ελλήνων, όπου το επιτρέπει η θεματική του συγκεκριμένου αποσπάσματος ή κεφαλαίου. Το βιβλίο αυτό είναι χρήσιμο και για τους νεοελληνιστές, συγκριτικούς φιλολόγους (πρόσληψη), ιστορικούς γλωσσολόγους, ιστορικούς, αρχαιολόγους κ.α.

Το βιβλίο αυτό αποτελεί βασικό εγχειρίδιο για τη διδασκαλία της Αρχαϊκής Λυρικής Ποίησης και συγκεκριμένα της Αιολικής μονωδικής ποίησης, της οποίας κύριοι εκπρόσωποι είναι οι ποιητές Σαπφώ και Αλκαίος (τέλη 7ου αι.- αρχές 6ου π.Χ.). Στόχος του βιβλίου αυτού είναι η παρουσία, ανάλυση και ερμηνεία με εύληπτο τρόπο μεγάλου μέρους των ωδών και των δύο ποιητών μαζί με τα νέα παπυρικά ευρήματα (2004 και 2014). Περιλαμβάνονται όλες εκείνες οι ωδές των δύο ποιητών, οι οποίες παρά την αποσπασματική τους κατάσταση μπορούν να διαβαστούν και να τύχουν ανάλυσης και ερμηνείας. Για πρώτη φορά μελετώνται οι ωδές βάσει θεματικής και περιεχομένου, - πολλές από τις θεματικές περιοχές είναι κοινές και για τους δύο ποιητές -, γιατί με αυτόν τον τρόπο μπορεί κανείς να αποκομίσει μία συνολική εικόνα για την ποιητική τέχνη των δύο Αιολέων ποιητών. Στο πρώτο μέρος του βιβλίου μαζί με την γενική εισαγωγή για τη Λυρική Ποίηση, μελετώνται αναλυτικά οι δύο ποιητές, οι αρχαίες μαρτυρίες και προπάντων το πρωτογενές κοινό τους, γιατί αποκλειστικά σε αυτό απευθύνονταν. Η μελέτη της αιολικής διαλέκτου (σε συνάρτηση και σύγκριση με την αττική) και της αιολικής μετρικής αποτελούν βασικά κεφάλαια του α΄ μέρους. Στο β΄ μέρος, στο οποίο μελετώνται τα διασωθέντα αποσπάσματα των δύο ποιητών δίνεται έμφαση στην παρουσίαση του κειμένου, στις πληροφορίες για την παράδοσή του, το μέτρο, το λεξιλόγιο (σημασιολογική προσέγγιση, μεταγραφή του κειμένου ανά φράσεις ή στίχους στην αττική διάλεκτο), σχόλια για την κατανόηση του κειμένου, πιστή μετάφραση, ερμηνευτική επεξεργασία (όχι μόνο ως λογοτεχνικά έργα αλλά και ως δημιουργήματα που αντικατοπτρίζουν την αρχαϊκή κοινωνία και τους θεσμούς της), ενώ υπάρχουν και παράλληλα κείμενα / στοιχεία για τον δημόσιο και ιδιωτικό βίο των αρχαίων Ελλήνων, όπου το επιτρέπει η θεματική του συγκεκριμένου αποσπάσματος ή κεφαλαίου. Το βιβλίο αυτό είναι χρήσιμο και για τους νεοελληνιστές, συγκριτικούς φιλολόγους (πρόσληψη), ιστορικούς γλωσσολόγους, ιστορικούς, αρχαιολόγους κ.α.