Μετά από το βιβλίο: Nέες επιστημολογίες, νέες υλικότητες

Abstract

In this chapter we will examine transformations in the landscape of knowledge in the post-book era, using as an ethnographic case our own experience writing this networked textbook on digital culture. Technocultural transformations have opened up important new fields of research in relation to the production and politics of knowledge, while simultaneously demanding of social scientists that they position themselves criticially in these new technoscapes of knowledge. <br/><br/>

In the first section, we will briefly discuss the practices, discourses and issues that have emerged in the context of digital humanities. We will examine how with the transition from the print to the digital paradigm and the concomitant rethinking of bibliocentrism that has ensued, new models of research, teaching and scholarly communication have developed. We make special reference to the current place and future prospects of anthropology in this interdisciplinary field.<br/><br/>

We will then continue with a brief discussion of the materiality of digital information (that problematically is considered by many to be "immaterial"). The gendered, racial and class relations of power and exploitation, as well as creative and appropriating practices of users, which have developed in relation to the production and circulation of digital information form yet another potential topic of anthropological analysis. <br/><br/>

Finally, with reference to the challenges in producing a networked, digital textbook, as well as those regarding use of terminology in a Greek-language textbook about digital culture, we will address some current and critical issues relating to the broader field of knowledge production as it is constituted within global and local networks.

Σε αυτό το κεφάλαιο θα εξετάσουμε μετασχηματισμούς στο τοπίο της γνώσης στη μετα-βιβλίο εποχή, χρησιμοποιώντας ως εθνογραφικό παράδειγμα τη δικιά μας εμπειρία παραγωγής διαδικτυακού συγγράμματος για τον ψηφιακό πολιτισμό. Τεχνοκοινωνικοί μετασχηματισμοί διανοίγουν νέα σημαντικά πεδία έρευνας σχετικά με την παραγωγή και πολιτική της γνώσης και, συγχρόνως, εγκαλούν τους κοινωνικούς επιστήμονες να διαμορφώσουν τον δικό τους ρόλο σε αυτά τα νέα γνωσιακά τεχνοτοπία.<br/><br/>

Στην πρώτη ενότητα θα αναφερθούμε συνοπτικά στις πρακτικές, τους λόγους και τους προβληματισμούς που έχουν αναπτυχθεί στο πλαίσιο των ψηφιακών ανθρωπιστικών επιστήμων (digital humanities). Θα εξετάσουμε πώς με τη μετάβαση από το έντυπο στο ψηφιακό παράδειγμα και τη συνακόλουθη αναθεώρηση του βιβλιοκεντρισμού έχουν αναδυθεί νέα μοντέλα έρευνας, διδασκαλίας και επιστημονικής επικοινωνίας. Θα γίνει ειδική αναφορά στη σημερινή θέση και τις μελλοντικές προοπτικές της ανθρωπολογίας στο διεπιστημονικό αυτό πεδίο. <br/><br/>

Στη συνέχεια θα θέσουμε ζητήματα σχετικά με τις νέες μορφές υλικότητας που συνδεόνται με την ψηφιακή πληφορία (που προβληματικά θεωρείται από πολλούς "άυλη"). Οι έμφυλες, φυλετικές και ταξικές σχέσεις εξουσίας και εκμετάλλευσης, αλλά επίσης οι πρακτικές δημιουργικότητας και επανεγγραφής, που προκύπτουν από την παραγωγή και διάδοση της ψηφιακής πληροφορίας προσφέρονται για ανθρωπολογική ανάλυση. <br/><br/>

Τέλος, με αναφορά στις προκλήσεις δημιουργίας δικτυωμένου, ψηφιακού συγγράμματος, καθώς και στις επιλογές σχετικά με την ορολογία ενός ελληνόγλωσσου κειμένου για τον ψηφιακό πολιτισμό, θα θέσουμε ορισμένα καίρια ζητήματα αναφορικά με το ευρύτερο πεδίο παραγωγής γνώσης, όπως αυτό συγκροτείται εντός των διεθνών και τοπικών δικτύων.