Διδακτική της βιολογίας

Abstract

Η επιλογή του συγγραφέα να μην εντάξει το παρόν σύγγραμμα στην ενότητα της Διδακτικής των Φυσικών Επιστημών συνιστά μία συνειδητή επιλογή, σε μια προσπάθεια διαφοροποίησης της Διδακτικής της Βιολογίας (ΔΒ) από τη συγκεκριμένη ενότητα. Η ΔΒ συνιστά ξεχωριστό επιστημονικό πεδίο με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που την διαφοροποιούν σε σημαντικό βαθμό από τη «Διδακτική των Φυσικών Επιστημών», όπως λ.χ. είναι η ύπαρξη «Ενοποιητικής Θεωρίας» όπως αυτής της Θεωρίας της Εξέλιξης. Φυσικά, η Βιολογία και η Διδακτική της, σε μεγάλο βαθμό ακολουθούν και συνυπάρχουν με τη Διδακτική των ΦΕ, όπου η δεσπόζουσα άποψη- Διδακτικό μοντέλο που κυριαρχεί σήμερα παγκοσμίως, είναι αυτό της Διερεύνησης και του Εποικοδομητισμού. Στα πλαίσια αυτά, στο παρόν σύγγραμμα γίνεται μια προσπάθεια να υπάρχουν δύο με τρεις ενότητες αφιερωμένες στις αντιλήψεις των μαθητών για σημαντικές ενότητες της Βιολογικής γνώσης, όπως η Εξέλιξη, η Κληρονομικότητα, η Φωτοσύνθεση. Παράλληλα, γίνεται μια προσπάθεια παρουσίασης στρατηγικών Εννοιολογικής Αλλαγής. Μιας αλλαγής, για την οποία πιστεύεται πλέον πως κατακτάται μέσα από μορφές Ενεργητικής Μάθησης και Διδασκαλίας, όπως είναι Μάθηση Μέσω Διερεύνησης (ΜΜΔ).<br/>Θα μπορούσε κανείς να πει πως ΜΜΔ είναι η προσπάθεια μεταφοράς της Επιστημονικής Μεθόδου (ΕΜ) στη σχολική τάξη. Για το λόγο αυτό, σημαντικό μέρος του εγχειριδίου αφιερώνεται στην κατανόηση και σε εφαρμογές μεθόδων ΜΜΔ, σε σχέση με την εφαρμογή τους σε συγκεκριμένα παραδείγματα διδασκαλίας ενοτήτων της Βιολογίας. Παράλληλα, μία σε βάθος κατανόηση από τον υποψήφιο εκπαιδευτικό του τί είναι η ΕΜ και πώς συνδέεται με τις σύγχρονες τάσεις στη Διδακτική των ΦΕ και της Βιολογίας, προϋποθέτει την εξοικίωση με την Ιστορία των Επιστημών. Μια εξοικείωση που μπορεί και η ίδια να αποτελέσει εργαλείο διδασκαλίας. Ιδιαίτερα όταν κανείς ανατρέξει σε σημαντικές Επιστημονικές Διαμάχες, όπως αυτή για την Αυτόματη Γένεση, κ.α. Έτσι, μέρος του εγχειριδίου αφιερώνεται στην ενότητα αυτή