Παιδική ηλικία, καταναλωτικές κουλτούρες και τεχνολογία

Abstract

Το κεφάλαιο αυτό αφορά τη σύνθετη και πολυεπίπεδη κοινωνική και πολιτισμική μελέτη της σχέσης της παιδικής ηλικίας με τις καταναλωτικές κουλτούρες και την τεχνολογία. Τα παιδιά βρίσκονται στο κέντρο του ενδιαφέροντος του μάρκετινγκ και γενικότερα της αγοράς από τις απαρχές του σύγχρονου μαζικού μάρκετινγκ. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια εντείνεται η βύθιση των παιδιών στην καταναλωτική κουλτούρα, καθώς τα παιδιά αποκτούν όλο και μεγαλύτερη σημασία τόσο ως αυθύπαρκτη αγορά όσο και ως μέσο προσέγγισης των ενήλικων καταναλωτών. Σκοπός του κεφαλαίου αυτού είναι: (α) οι φοιτητές να έρθουν σε επαφή με το φάσμα και τη φύση της κατανάλωσης των παιδιών, στη συνέχεια (β) να συζητήσουμε τις αλλαγές στις καταναλωτικές πρακτικές των παιδιών στις σημερινές συνθήκες βαθιάς οικονομικής και πολιτισμικής κρίσης, κατόπιν (γ) να εξετάσουμε κριτικά τις συζητήσεις και τις αντιπαραθέσεις γύρω από αυτό το ζήτημα. Επίσης, η συζήτηση για την επίδραση της διαφήμισης και της καταναλωτικής κουλτούρας πάνω στα παιδιά παρουσιάζει αρκετές ομοιότητες με τη συζήτηση για την επίδραση της τεχνολογίας πάνω στην παιδική ηλικία. Σ’ αυτό το πλαίσιο, θα αναφερθούμε κριτικά στις θεωρίες που υποστηρίζουν την απώλεια της παιδικής ηλικίας λόγω της αρνητικής επίδρασης της τεχνολογίας πάνω στην παιδική «φύση», και θα καταδείξουμε τις φυσικοποιημένες παραδοχές στις οποίες στηρίζουν το συγκεκριμένο επιχείρημά τους, κατά συνέπεια την αποτυχία τους να αναγνωρίσουν την παιδική ηλικία ως κοινωνική κατασκευή. Στη βάση αυτής της λογικής, θα προτείνουμε ένα εναλλακτικό πλαίσιο μέλετης της σχέσης των παιδιών με την τεχνολογία, αλλά και την καταναλωτική κουλτούρα.