Οθωμανικό κράτος και χριστιανικές Εκκλησίες

Abstract

Το κεφάλαιο πραγματεύεται τον τρόπο ενσωμάτωσης των χριστιανικών εκκλησιαστικών οργανισμών στο οθωμανικό θεσμικό πλαίσιο και τις μεταβολές των σχέσεών τους με το κράτος. Ήδη πριν το 1453, η οθωμανική επέκταση στα Βαλκάνια είχε συνοδευτεί από την παραχώρηση προνομιακών ορισμών στα μοναστικά ιδρύματα. Η ανασύσταση του Οικουμενικού Πατριαρχείου λίγο μετά την Άλωση δημιούργησε το πρότυπο για την αναγνώριση και άλλων Εκκλησιών, καταρχήν της αρμενικής και αργότερα της σερβικής, ενώ η κατάκτηση των αραβικών περιοχών το 1516/17 έθεσε υπό οθωμανικό έλεγχο τα παλαιά πατριαρχεία της Ανατολής και τους χριστιανικούς προσκυνηματικούς τόπους στην Παλαιστίνη, το Σινά κ.α. Παρά την οικονομική αφαίμαξη και τις παρεμβάσεις των αρχών, η πρόσδεση των χριστιανικών Εκκλησιών στον κρατικό φορολογικό μηχανισμό και η ένταξη των μοναστικών κέντρων στο οθωμανικό γαιοκτητικό σύστημα έκανε εφικτή την επιβίωσή τους και επέτρεψε τη συνέχιση του έργου τους εντός της μουσουλμανικής Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.